Euterpe familyasından bir tür palmiye ağacı olup meyvesi ve kaliteli palmiye göbekleri için yetiştirilir.
Adını Tupi dilindeki ïwasa'i ('ağlayan ya da su saçan meyve’) kelimesinin Avrupa’ya uyarlanmasından alır. 1 cm.den (25 mm) uzun değildir ve mor-kırmızı bir rengi vardır.
Güney Amerika Yağmur ormanlarında yetişmekte olan Acai meyvesi aslında, bir çeşit böğürtlendir. Bilim adamları sürdürülen çalışmalar doğrultusunda bu eşsiz meyveyle ilgili sürekli daha fazla şey öğrenmektedirler. Ama henüz keşfettikleri şey şudur ki: bu meyve sağlığa müthiş etkili.. Açaí Palmiyesi çok yaygındır ve Güney Amerika’nın kuzeyi boyunca sıkça bulunur. Açai Palmiyesinin doğal ortamı nehir kıyıları ve mevsimsel taşkın ovalarıdır ve bu palmiye genellikle Brezilya’nın nehir yatakları boyunca bulunur. Açaí Palmiyesi ayrıca Amazon Nehrinin geniş halicinde de kimyasallardan uzak, organik koşullarda yaygın olarak yetiştirilir ve üretilir.
Greenpeace Uluslararası web sitesinde Acai ile ilgili “Lezzetli, koyu, mor olması ile birlikte, Amazon nehri deltası açısından çok önemli gelir kaynağı ve en önemli orman ürünü” açıklaması yapmıştır.
Los Angeles The Times açıkladığı Acai raporlarında; Amazon yağmur ormanlarında zarar verilmeden yöre insanının biçerdöverleri için sürdülebilir geçim kaynağı olduğunu ve bozulan amazon orman alanlarını ağaçlandırmak için kullanıldığını belirtmiştir.
Brezilya bitkisel tıp biliminde, Açai meyvesinin yağı ishal tedavisinde kullanılır; cilt ülserlerinin lokal olarak temizlenmesinde meyve kabuğu rendesi infüzyonu kullanılır; ve meyve çekirdekleri dövülerek hazırlanan infüzyon da yüksek ateşte yararlıdır. Peru Amazon’unda, kavrularak dövülmüş çekirdeklerden yapılan infüzyon yüksek ateşe karşı kullanılır. Ağaçların Pasifik kıyısı boyunca yetiştiği Kolombiya’da bu meyveye naidí denir ve bundan yaygın ve popüler bir içecek yapılır.
Açai meyvesinin Amazonlardaki en yaygın kullanım şekli koyu mor renkli meyve suyudur.
Küçük yuvarlak meyveden bu suyu elde etmek için çekirdekler suda bekletilerek ince dış kabuğun yumuşaması sağlanır ve bunlar daha sonra sıkılıp süzülerek çok lezzetli yoğun kıvamlı mor bir sıvı elde edilir. Açaí sıvısı taze ve buz gibi soğuk servis edilir, bazen şeker ve tapyoka unu kullanılır ya da kullanılmayabilir. Bu aynı zamanda dondurma, likör, mus ve genel olarak tatlı yapımında da kullanılan besleyici ve tazeleyici bir içecektir. Yöre halkının bu oldukça besleyici meyve suyundan günde 2 litreye kadar tükettiği belirlenmiştir. Açaí meyve suyu Güney Amerika’nın kuzeyindeki yerlilerin beslenmesinde çok önemli bir yer tutmakta ve tüm sosyo-ekonomik düzeylerde oldukça sevilmektedir. Açai artık günümüzde meşrubatlarda mevcut olup, bu akışı Türkiye ve Avrupa'da ilk olarak So WOW enerji içeceği başlatmıştır.
Brezilyalı halkın anlattığı efsaneye göre;
Eski zamanlarda bir Amazon kabilesi şefi bütün yeni doğan bebeklerin kurban edilmesini hüküm vermiş. Şefin bu kararı vermesinin altında yatan neden, çok kuru geçen bir sezondan sonra yaşanılan yiyecek kıtlığıymış. Eldeki yiyecek ile kabile insanları zar zor yaşıyorlarmış. Şef insanlarının yaşaması için bu zor kararı vermek zorunda kalmış. Ancak Şefin kızı da doğum yapmış ve aynı hüküm onu bebeği için de geçerli olmuş. Bebeği elinden alınıp, kurban edilmiş. Şefin kızı kaybettiği bebeği için yas tutarken, bir gece ağlayan bir bebek sesi duymuş ve sesin geldiği yere doğru gidip, ağlayan bebeği aramış. Ertesi sabah kabile insanları şefin kızını aramaya çıkmışlar. Kızın cansız bedenini, üzerinde bir sürü meyve olan bir palmiye ağacının yanında bulmuşlar. Meyveler o kadar çokmuş ki kıtlık sona ermiş ve şefin hükmü kalkmış, kabile bu ağaca şefin kızı IACA onuruna isim takmışlar. İşte ACAI adı şefin kızının adının tersinden okunmasından geliyor. IACA-ACAI
