Sağlıksız beslenmenin sonucu kalp hastalıkları, kanser ve diyabet

Dünya genelinde her yıl 11 milyon kişi aşırı şeker, tuz ve işlenmiş et içeren beslenme alışkanlıklarının tetiklediği kalp hastalıkları, kanser ve diyabet nedeniyle yaşamını yitiriyor.

Tıp dergisi The Lancet'te yayımlanan bir araştırmaya göre, dünya genelinde her yıl 11 milyon kişi aşırı şeker, tuz ve işlenmiş et içeren beslenme alışkanlıklarının tetiklediği kalp hastalıkları, kanser ve diyabet nedeniyle yaşamını yitiriyor.

Buna göre 2017 yılında kayıtlara geçen yanlış beslenme kaynaklı ölümlerin yaklaşık 10 milyonu kalp-damar hastalıkları, yaklaşık 913 bini kanser ve yaklaşık 339 bini tip 2 diyabet nedeniyle gerçekleşti.

Bu veriler ışığında araştırma her beş ölümden birinin nedeninin sağlıksız beslenme olduğunun altını çiziyor. 195 ülkeden verilere dayanan araştırmaya göre beslenme alışkanlıklarına bağlı ölümlerin en sık görüldüğü ülke Özbekistan’ken, en az görüldüğü ülke ise İsrail.

"Hastalıkların Küresel Yükü" adlı araştırma kapsamında araştırmacılar 1990-2017 yılları arasında 195 ülkedeki tuz, şeker, yağ ve kırmızı et gibi 15 farklı beslenme faktörünün insan sağlığı üzerindeki etkilerini inceledi.

Araştırmayı yürüten kişi olan Washington Üniversitesi Sağlık Ölçüm ve Değerlendirme Enstitüsü (IHME) Müdürü Chris Murray, araştırma sonuçlarının "birçoklarının uzun yıllardır bu konudaki tahminlerini doğrular nitelikte olduğunu" kaydetti.

"Kötü beslenme dünyadaki diğer tüm risk faktörlerinden daha fazla ölüme neden oluyor" diyen Murray, "Değerlendirmemize göre başlıca risk faktörleri yüksek tuz tüketimi ve buna karşılık kepekli gıda, meyve, sert kabuklu yemiş ve çekirdek ile sebze gibi sağlıklı gıda tüketiminin düşük olması" açıklamasını yaptı.

Araştırmaya göre, küresel beslenme alışkanlıklarına bakıldığında, önerilen günlük 21 gram yerine günde ortalama sadece 3 gram sert kabuklu yemiş ve çekirdek tüketiliyor. Buna karşılık önerilenden on kat daha fazla şekerli içecek içiliyor.

Günlük önerilen 125 gram yerine, ortalamada 29 gram kepekli gıda tüketiliyor.

Buna karşılık günde önerilen 2 gram işlenmiş et yerine ortalamada bunun iki katı yeniyor.

Reuters,dpa/BW,HT

yüksek miktarda kırmızı et tüketimi kalp damar hastalıkları ve kanserden ölüm riskiyle bağlantılı

ABD'de Harvard Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde yapılan bir araştırma, fazla kırmızı et tüketmenin kanser ve kalp hastalıklarından ölme riskini artırdığına işaret ediyor.

Uzmanlar, kırmızı et yerine balık, tavuk ve sert kabuklu yemişler tüketilmesinin riski azalttığını söylüyor.

İngiliz Kalp Vakfı uzmanları, dengeli bir beslenme düzeninin parçası olarak kırmızı etin hala tüketilebileceğini vurguluyor.

Araştırma kapsamında 37,698 erkeğin 1986-2008 ve 83,644 kadının 1980-2008 yılları arasındaki verileri incelendi.

Bu verilere göre, her gün fazladan işlenmemiş bir porsiyon kırmızı et yemek, ölüm riskini yüzde 13 oranında artırıyor.

Bunun yüzde 18'ini ölümcül kalp damar hastalıkları, yüzde 10'u da kanserden ölümlerden oluşuyor.

'İşlenmiş et daha riskli'

İşlenmiş ette ölüm oranı yüzde 20'ye çıkıyor. Bunun da yüzde 21'i kalp hastalıkları, yüzde 16'sı da kanserden kaynaklanıyor.

Uzmanlar, "Daha yüksek miktarda kırmızı et tüketiminin kalp damar hastalıkları ve kanserden ölüm riskiyle bağlantısı olduğunu tespit ettik." dedi.

Araştırmacılar, kalp krizi riskinin artmasının kırmızı etteki doymuş yağlardan kaynaklanabileceğini vurguladı.

İşlenmiş etlerde kullanılan sodyumun da tansiyonu etkilemesi nedeniyle kalp damar hastalıkları riskini artırdığı belirtiliyor.

İngiliz Kalp Vakfı'ndan beslenme uzmanı Victoria Taylor, yağsız kırmızı etin tercih edilmesini ve ızgara gibi pişirme yöntemleri kullanılmasını öneriyor.

bbc türkçe 

pankreas kanseri ile salam sosis ve işlenmiş et arasındaki bağ

İsveçli araştırmacılar, işlenmiş et yemekle ile pankreas kanseri arasında bir bağ olabileceğini söylüyor.

Araştırmanın ayrıntıları British Journal of Cancer (İngiltere Kanser Dergisi) adlı bilim dergisinde yayınlandı.

Araştırma ekibi, günde bir sosise eşdeğer miktarda işlenmiş et yiyenlerin pankreas kanseri olma riskinin, hiç yemeyenlere kıyasla yüzde 19 arttığını gördü.

Ortalama bir sosiste yaklaşık 50 gram işlenmiş et bulunuyor.

Uzmanlar, bunun iki katı miktarda işlenmiş et tüketenlerde pankreas kanseri riskinin de yüzde 38'e tırmandığını belirtiyor.

İşlenmiş et ürünlerine ilişkin bundan önce yapılan deneylerde bağırsak kanseri ile bağlantısı da görülmüştü.

Stokholm'deki Karolinska Enstitüsü'nde yapılan araştırma kapsamında 6 binin üzerinde kişinin yemek alışkanlıkları incelendi.

İsveçli ekip, pankreas kanserine yakalanma olasılığının et yiyenlerde dahi nispeten düşük düzeyde seyrettiğinin altını çiziyor.

Dünya Kanser Araştırmaları Vakfı, pankreas kanseri ile sigara ve aşırı kilo arasındaki bağın çok daha güçlü olduğunu söyledi.

Pankreas kanseri genellikle ileri safhalarda tanı konabilen bir kanser türü ve hastaların yüzde 80'i en fazla bir yıl yaşayabiliyor.

İngiliz doktorlar, tanı konduktan sonraki beş yıl içinde halen sağ olan pankreas kanseri vakalarının sadece yüzde 5'lik bir grubu oluşturduğunu söylüyor.

bbc türkçe